Rynek pracy na Mazowszu we wrześniu 2013 r.
W końcu września 2013 r. stopa bezrobocia rejestrowanego na Mazowszu wyniosła 11%, co oznacza wzrost w stosunku do ubiegłego roku o 0,8 p.proc. Niekorzystną tendencję zaobserwowano również w skali Polski. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia osiągnęła 12,4%, co oznacza, że była wyższa niż przed rokiem o 0,6 p.proc.
BEZROBOCIE
Analiza danych statystycznych w ujęciu miesiąc do miesiąca pokazuje, że zarówno w Polsce, jak i na Mazowszu stopa bezrobocia utrzymała się na tym samym poziomie. Można to interpretować kontynuacją prac sezonowych, które we wrześniu były wciąż prowadzone. W kolejnych miesiącach należy się spodziewać pogorszenia sytuacji ze względu na wygasanie czynników decydujących o sezonowej poprawie na rynku pracy.
W rankingu województw z najniższą stopą bezrobocia liderem nadal jest Wielkopolska ze wskaźnikiem na poziomie 9,4%. Zaraz za nią plasuje się Mazowsze (11,0%). Kolejne miejsce zajmują województwo śląskie (11,1%) i małopolskie (11,3%). Najgorzej sytuacja wygląda tradycyjnie w woj. warmińsko - mazurskim (20,4%) i kujawsko-pomorskim (17,5%). W stosunku do zeszłego roku wzrost stopy bezrobocia odnotowano w całym kraju, w tym największy (o 1,1 p. proc.) w woj. świętokrzyskim.
Mapa 1. Stopa bezrobocia rejestrowanego w poszczególnych województwach
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
Województwo mazowieckie jest największym i zarazem jednym z najbardziej zróżnicowanych regionalnych rynków pracy. Z danych zaprezentowanych przez Urząd Statystyczny w Warszawie wynika, że we wrześniu br. nie odnotowano znaczących zmian w rozkładzie stopy bezrobocia w poszczególnych obszarach Mazowsza. Centrum życia gospodarczo – społecznego jest Warszawa wraz z aglomeracją warszawską i tam wskaźnik bezrobocia jest niezmiennie najniższy. Stopa bezrobocia rejestrowanego w stolicy wyniosła - kolejny miesiąc z rzędu - 4,9%. Ponadto najniższym natężeniem bezrobocia (poniżej 10,0%) charakteryzowały się – podobnie jak poprzednio - powiaty: warszawski zachodni (7,0%), grodziski (8,1%), grójecki (8,2%), piaseczyński (8,3%) i pruszkowski (8,6%). We wrześniu br. dołączył do nich także powiat otwocki (9,9%). Na przeciwległym biegunie znajdują się powiaty wchodzące w skład podregionu radomskiego: szydłowiecki (37,9%), radomski (29,5%) oraz przysuski (27,1%). Bardzo wysokim natężeniem bezrobocia (pow. 25%) charakteryzuje się również, znajdujący się w granicach podregionu ostrołęcko-siedleckiego, powiat makowski - 25,8%. Wrześniowe dane statystyczne pokazują, że w ujęciu rok do roku wartość analizowanego wskaźnika zwiększyła się w 37 powiatach (najwyższy wzrost w powiecie wołomińskim – o 2,1 p.proc). Wyjątek stanowiły tylko powiaty: białobrzeski i nowodworski (spadek) oraz lipski, radomski i żuromiński (ten sam poziom). Sytuacja wyglądała znacznie lepiej w ujęciu miesiąc do miesiąca - wzrost zanotowano tylko w 13 powiatach (największy w powiecie makowskim – o 0,4 p.proc), zaś w 19 powiatach zaobserwowano poprawę sytuacji. Według danych Urzędu Statystycznego w Warszawie najwyższy spadek stopy bezrobocia o 0,4 p.proc charakteryzował 3 powiaty: ciechanowski, m. Radom i sochaczewski (pierwszy raz w tym roku wartość wskaźnika była poniżej 12%).
Wykres nr 1. Stopa bezrobocia w wybranych powiatach Mazowsza na tle województwa i kraju
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
Z analizy danych powiatowych urzędów pracy na Mazowszu wynika, że w końcu września br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 281,0 tys. osób. Sytuacja wyglądała podobnie do tendencji zaobserwowanej w poprzednim miesiącu – duży wzrost w ujęciu r/r i niewielki spadek w ujęciu m/m. W porównaniu z poprzednim rokiem liczba bezrobotnych była większa o 24,0 tys. (tj. o 9,3%), a z sierpniem br. mniejsza o 1 tys. (tj. o 0,3%). Wśród osób zarejestrowanych w urzędach pracy było 135,4 tys. kobiet i 145,7 tys. mężczyzn. Porównując do poprzedniego miesiąca sytuacja kobiet uległa niewielkiemu pogorszeniu, gdyż udział kobiet wzrósł z 48,2% do 48,3%. Jednakże, jeśli weźmiemy pod uwagę analogiczny okres ubiegłego roku możemy zauważyć znaczną poprawę w tym zakresie (kobiety stanowiły wówczas 49,3% ogółu bezrobotnych).
Spośród osób bezrobotnych znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy odnotowano wzrost w skali roku w następujących kategoriach: długotrwale bezrobotni (o 1,5 p.proc), osoby powyżej 50 r.ż. (o 0,8 p.proc.), samotnie wychowujący dziecko (o 0,5 p.proc.), bez kwalifikacji zawodowych (o 0,5 p.proc.). W korzystniejszej sytuacji znalazły się osoby do 25 r.ż. i niepełnosprawni, których udział w skali roku zmniejszył się odpowiednio o 1,0 p.proc. i 0,1 p.proc.
ZATRUDNIENIE
Dane o przeciętnym zatrudnieniu obejmują osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy oraz w niepełnym, po przeliczeniu na pełnozatrudnionych.
We wrześniu br. na Mazowszu takich osób było 1321,9 tys (więcej o 0,1% niż we wrześniu ub.r.). Warto zauważyć, że to pierwszy miesiąc w 2013 r., w którym zanotowano wzrost przeciętnego zatrudnienia w skali roku. Sytuacja woj. mazowieckiego jest pozytywna, bowiem w kraju nadal utrzymuje się niekorzystna tendencja. W analizowanym miesiącu przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się na poziomie 5495,1 tys. (o 0,3% mniej niż przed rokiem).
Tabela nr 1. Przeciętne miesięczne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w poszczególnych miesiącach w 2012 i 2013 r. na Mazowszu i w Polsce
Trzy sekcje, w których odnotowano najwyższe zatrudnienie na koniec września 2013 r. to: przemysł - 337,7 tys. (25,5% ogółu osób zatrudnionych na Mazowszu), handel; naprawa pojazdów samochodowych – 295,0 tys. (22,3% ogółu osób zatrudnionych na Mazowszu) oraz transport i gospodarka magazynowa – 252,2 tys. (19% ogółu osób zatrudnionych na Mazowszu). W pierwszej z wymienionych odnotowano wzrost w skali roku o 2,9%, a w dwóch pozostałych spadek (odpowiednio o 1% i 3,2%).
Najbardziej jednak obniżyło się zatrudnienie w budownictwie – o 8,8 % oraz obsłudze rynku nieruchomości – o 7,1 %. W znacznie lepszej sytuacji znajdowały się sekcje: wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (wzrost o 34,2%), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (wzrost o 7,7 %) oraz administrowanie i działalność wspierająca (wzrost o 7,5%).
WYNAGRODZENIE
W analizowanym okresie przeciętne miesięczne wynagrodzenie na Mazowszu wyniosło 4536,73 zł z i było wyższe niż przed rokiem o 2,1%. Oznacza to, że tempo wzrostu spadło w porównaniu z dwoma poprzednimi miesiącami (w sierpniu - wzrost o 2,6%, w lipcu - wzrost o 2,5%). W ujęciu miesiąc do miesiąca we wrześniu br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie było niższe o 0,9%. Lepiej kształtowała się sytuacja w kraju – w stosunku do sierpnia 2013 r. odnotowano wzrost o 0,3%, zaś w skali roku o 3,6%. Mimo to, pracownicy mazowieckich przedsiębiorstw zarabiali wciąż zdecydowanie najlepiej w stosunku do osób zatrudnionych w innych województwach (przeciętnie więcej o 765,82 zł.)
Przeciętne miesięczne wynagrodzenia były w województwie mazowieckim najwyższe w sekcji informacja i komunikacja – 7591,35 zł (wzrost w skali roku o 1,9% i spadek w ujęciu miesiąc do miesiąca o 2,8%). Najgorzej opłacani byli pracownicy sekcji administrowanie i działalność wspierająca - 2 905,86 zł (wzrost w skali roku o 3,5% i spadek w ujęciu miesiąc do miesiąca o 2,9%).
Wykres nr 2. Przeciętne miesięczne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw (w tys.) w podziale na sekcje w IX 2012 r. i VIII i IX 2013 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Warszawie
Jak podaje Urząd Statystyczny w Warszawie wzrost zatrudnienia został odnotowany w skali roku w większości sekcji o znaczącym udziale w zatrudnieniu. W najlepszej sytuacji znalazła się obsługa rynku i nieruchomości (wzrost o 6,8%). Za znaczącym zwiększeniem zatrudnienia w sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę nie poszedł wzrost wynagrodzeń. Co ciekawe, właśnie w tej sekcji odnotowano najwyższy spadek wynagrodzeń – o 3,3%. Po raz kolejny obniżyło się wynagrodzenie w budownictwie – o 2,2%, choć już mniej w porównaniu do spadku obserwowanego w sierpniu (o 2,9%).
Opracowała: Magdalena Kołomańska
Źródła: Komunikaty, raporty i dane statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego i Urzędu Statystycznego w Warszawie.
